Hoàng Nam Tiến và Văn Hóa Đọc: Hành Trình Một Đời Gieo Mầm Tri Thức

Doanh nhân, nhà giáo, chuyên gia công nghệ Hoàng Nam Tiến không chỉ được biết đến là một lãnh đạo xuất sắc của FPT mà còn là một người truyền cảm hứng mạnh mẽ về văn hóa đọc trong cộng đồng. Cuộc đời của ông là một minh chứng sống động cho việc kiến tạo tri thức qua từng trang sách và lan tỏa tinh thần tự học tới thế hệ trẻ.

“Cánh Buồm Đỏ Thắm” và giấc mơ thời thơ ấu

Trong những ngày sau khi ông Hoàng Nam Tiến qua đời đột ngột ở tuổi 57, một hình ảnh được nhiều người chia sẻ chính là chiếc thuyền trong lễ hội "Cánh buồm đỏ thắm" tại St. Petersburg – biểu tượng cho giấc mơ, hy vọng và niềm tin.

Ông Nguyễn Cảnh Bình, Chủ tịch Alpha Books, xúc động chia sẻ: “Ít ai biết một trong những cuốn sách ông Tiến yêu thích nhất là Cánh buồm đỏ thắm – tượng trưng cho ước mơ và niềm hy vọng vào tương lai tươi sáng.”

Đó là một phần nhỏ nhưng sâu sắc trong tâm hồn ông – người mà bạn bè, đồng nghiệp thân mật gọi là “Giáo Tiến”.

Văn hóa đọc bắt nguồn từ người cha mẫu mực

Niềm đam mê với sách của ông Hoàng Nam Tiến được ươm mầm từ thời thơ ấu. Cha ông – thiếu tướng Hoàng Đan – không chỉ là người chỉ huy tài ba trong kháng chiến, mà còn là một người mê sách, trân trọng tri thức. Trong ký ức của ông Tiến, nhà luôn đầy ắp sách, và việc đọc là một phần không thể thiếu trong sinh hoạt gia đình.

Dù sau này trở thành doanh nhân, lãnh đạo, ông vẫn giữ thói quen đọc mỗi ngày, bất kể bận rộn. Ông từng nói: “Đọc sách giúp rèn luyện não bộ như tập thể dục cho trí tuệ.” Với ông, mỗi trang sách không chỉ là tri thức, mà còn là không gian để chiêm nghiệm, để lắng nghe suy tư của tác giả và soi rọi chính mình.

Không gian sống ngập tràn sách

Trong căn nhà của mình, ông Hoàng Nam Tiến thiết kế một thư viện riêng – nơi chất đầy hàng nghìn cuốn sách đủ mọi chủ đề: văn học, triết học, quản trị, công nghệ… Nơi đó cũng là nơi ông tiếp khách, ghi hình video, và tận hưởng những buổi tối yên tĩnh với cây bút, cuốn sổ bên mình.

Chia sẻ về cách đọc, ông từng truyền lại cho nhiều người phương pháp “đọc nhanh” (speed reading) – giúp ông có thể xử lý tới 2.400 từ/phút. Ông cũng hướng dẫn người khác cách tóm tắt lại nội dung đã đọc để ghi nhớ sâu hơn, thực tế hơn.

Khi AI gặp văn hóa đọc

Nhận thấy vai trò ngày càng lớn của AI trong giáo dục, ông Hoàng Nam Tiến đã không ngừng tìm kiếm cách kết hợp công nghệ vào việc đọc sách. Ông dùng AI để tóm tắt nhanh các cuốn sách, tra cứu thông tin liên quan và thậm chí là… gợi ý đọc tiếp.

Giữa năm 2025, ông phát hành cuốn sách “Ứng dụng AI vào doanh nghiệp”, đúc kết các quan sát của mình về trí tuệ nhân tạo. Đó là một phần tiếp nối niềm đam mê tri thức không ngừng nghỉ, và cũng là món quà ông để lại cho cộng đồng doanh nhân và sinh viên đang bước vào kỷ nguyên AI.

Truyền cảm hứng đến từng người trẻ

Từ những buổi hội thảo lớn đến các buổi chia sẻ tại trường đại học, ông Hoàng Nam Tiến luôn dành thời gian nói chuyện với sinh viên về văn hóa đọc, về tự học và khởi nghiệp.

Nguyễn Đức Thắng, cựu sinh viên Học viện Ngoại giao, chia sẻ: “Những buổi nói chuyện của thầy Tiến luôn khiến em cảm thấy muốn đọc nhiều hơn, học nhiều hơn. Cách thầy nâng niu tri thức thực sự là điều em muốn noi theo cả đời.”

Những video trên TikTok của ông về AI, khởi nghiệp, triết lý sống vẫn được hàng nghìn người chia sẻ lại sau khi ông qua đời – như một cách gửi lời tri ân tới người thầy đặc biệt.

Người làm sách bằng trái tim

Không chỉ đọc sách, ông còn viết sách. Một trong những tác phẩm được đánh giá cao của ông là “Thư cho em” – cuốn sách tái hiện lại chuyện tình của bố mẹ ông giữa thời chiến. Cuốn sách mang đậm cảm xúc, được ông thực hiện sau khi mẹ mất năm 2022. Đặc biệt, khi hoàn thành, ông đã mang sách ra mộ bố mẹ để đọc cho hai người nghe – như một cách hồi tưởng đầy xúc động.

Gần đây, ông còn ra mắt cuốn “13 bài giảng về quản trị và lãnh đạo” – một tổng kết ngắn gọn, sâu sắc của cả hành trình làm lãnh đạo, đào tạo và truyền cảm hứng suốt hơn 30 năm.

Khát vọng gieo mầm tri thức vẫn còn đó

Dù vừa trải qua đợt trị bệnh nặng và mới ra viện vào ngày 23/7, ông Hoàng Nam Tiến vẫn hỏi bạn bè: “Sách tiếp theo nên viết về gì?”. Trong mắt những người thân quen, ông lúc nào cũng háo hức như một người trẻ, tràn đầy năng lượng sáng tạo.

Doanh nhân Vũ Trọng Đại xúc động: “Anh Tiến đã ở trong tim rất nhiều người. Anh đã sống một cuộc đời đáng sống.”

Lời tạm biệt một người gieo chữ

Văn hóa đọc và Hoàng Nam Tiến là hai khái niệm song hành – như một dấu ấn sâu đậm mà ông để lại. Không cần ồn ào, ông chọn sách làm người bạn đồng hành; chọn tri thức làm hành trang sống; và chọn chia sẻ như một lẽ sống.

Khi chúng ta mở một cuốn sách, có lẽ đâu đó, tinh thần của ông – “Giáo Tiến” – vẫn hiện diện, mỉm cười. Bởi ông hiểu, văn hóa đọc không chỉ là thói quen, mà là một sợi dây kết nối người với người, thế hệ với thế hệ.